• Prowadzący: dr Alina Brzuska-Kępa
• Forma zajęć: wykład z elementami konwersatorium (28 godzin) | 3 ECTS
• Forma zaliczenia: aktywne uczestnictwo wykładzie i dyskusji, krótka praca pisemna
• Limit: 40 osób
• Proponowany termin zajęć: środa godz. 13:30-15:00

• Kod przedmiotu: 0100-WFIL101
   

  Opis zajęć:

  Zajęcia koncentrować się będą wokół literatury dla młodszego odbiorcy (klasyfikowanej dotąd jako literatura dla dzieci i młodzieży, a wobec wyzwań współczesnego świata wymagającej z całą pewnością bardziej już szczegółowych podziałów). Przewidywana tematyka zajęć to m.in. wyzwania cywilizacyjne i kulturowe XXI wieku jako kontekst literatury młodego odbiorcy; strategiczne odpowiedzi literatury młodzieżowej na nowe wyzwania; pedagogika i antypedagogika; klasyka poza stereotypami – nowoczesny retelling klasycznych wątków, uniwersum baśni we współczesnej literaturze kulturze; literatura Young Adult i New Adult; fantastyka jako narzędzie i przestrzeń poszukiwania siebie przez młodego czytelnika; miejsce tekstów dla i młodego pokolenia we współczesnej humanistyce.

  Wykład ma przynieść podstawową orientację w różnorodności tematyki, wątków i nowych trendów w zakresie współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży (polskiej i światowej); kształcić umiejętność uważnej lektury, konfrontowania tekstów literackich z wiedzą pozatekstową, dostarczać podstawowej terminologii literaturoznawczej i krytycznej w tym zakresie.

• Prowadzący: dr Alina Brzuska-Kępa
• Forma zajęć: wykład z elementami konwersatorium (28 godzin) | 3 ECTS
• Forma zaliczenia: aktywne uczestnictwo wykładzie i dyskusji, krótka praca zaliczeniowa
• Limit: 40 osób
• Proponowany termin zajęć: środa godz. 15:15-16:45

• Kod przedmiotu: 0100-WFIL100

  Opis zajęć:

  Zajęcia koncentrować się będą wokół zagadnień związanych z książką obrazkową, jej  obecnością we współczesnej kulturze oraz rolą np. w edukacji, arte- czy biblioterapii. Przewidywana tematyka zajęć to m.in. współczesna książka obrazkowa: pojęcie, typologia, dyskursy; picturebook jako tekst kultury i katalizator wartości; rola picturebooka w przygotowaniu do odbioru narracji intermedialnej; potencjał edukacyjny i terapeutyczny współczesnych picturebooków; polscy i światowi twórcy książki obrazkowej.

  Wykład ma przynieść podstawową orientację w różnorodności tematyki, wątków i nowych trendów w zakresie współczesnej książki obrazkowej (polskiej i światowej); kształcić umiejętność jej uważnego odbioru, analizy i interpretowania tekstów słownych i obrazowych, odczytywania symboli i kontekstów; dostarczać podstawowej terminologii w tym zakresie.

• Prowadzący: Beata Szuszwedyk-Sadurska
• Forma zajęć: proseminarium 30 godzin | 3 ECTS
• Limit: 30 osób (dla osób, które wcześniej nie zaliczały tego przedmiotu)

• Proponowany termin zajęć: piątek godz. 12:00-15:15 | sala 0.38 (03, 17 X; 14,28 XI, 12 XII, 9, 23 I.2026)

  Opis zajęć:

  Zasadniczym elementem każdego konwersatorium będzie prezentacja filmów pochodzących z bogatego dorobku Wytwórni Filmów Dokumentalnych, Wytwórni Filmów Oświatowych oraz studenckich etiud zrealizowanych w PWSFTViT. Zajęcia mają na celu uświadomienie studentom jak bronić się przed manipulacją przy pomocy języka obrazów. Spotkania będą stopniowo przygotowywać studentów do samodzielnej realizacji małych form filmowych, poprzez zaznajomienie ich z podstawowymi zasadami budowy obrazu filmowego w tym ze specyfiką gramatyki języka filmowego. Podczas zajęć studenci będą samodzielnie konstruować teksty niezbędne do wdrożenia produkcji telewizyjnej i filmowej.
   

• Osoby prowadzące: dr hab prof. UŁ Agnieszka Rejniak-Majewska, mgr Seda Shekoyan
• Forma zajęć:  konwersatorium 28 godzin | 4 ECTS
• Limit: 10 osób
• Proponowany termin zajęć: środa godz. 11.45-13.15 | sala 1.07
• Kod przedmiotu: 0100-WFIL099

Opis zajęć:

Kurs stanowi przegląd aktualnych tendencji na gruncie muzealnictwa, skupiając się na roli muzeów jako części sfery publicznej, miejsca badań i redefiniowania kulturowego dziedzictwa, a także przestrzeni twórczego eksperymentu. Podczas zajęć analizowane będą współczesne koncepcje wystawiennicze oraz ekspozycje w muzeach historycznych, etnograficznych, galeriach i muzeach sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem tego jak zachodzące w nich zmiany wpisują się w szersze tendencje współczesnej humanistyki. W tym kontekście podejmowane będą takie zagadnienia jak krytyczna rewizja kanonów i wcześniejszych muzealnych reprezentacji, praca z trudnym dziedzictwem i zmagania ze spuścizną kolonializmu. Część zajęć realizowanych będzie w formie rozmowy z kuratorami oraz wizyt w muzeach (przynajmniej dwie wizyty, w Warszawie i w Łodzi).

Omawiane będą historyczne przemiany muzeum jako instytucji publicznej, powiązanej z nauką, opieką nad dziedzictwem, jego upowszechnianiem i edukacją. Zmieniające się paradygmaty i koncepcje będą analizowane na konkretnych przykładach praktyk instytucjonalnych i wystawienniczych, które poddane będą dokładniejszej analizie.  

Szczegółowe treści kształcenia:

1. Muzeum – instytucja oświecenia?
2. Kolekcje, dziedzictwo i XIX-wieczny historyzm
3. Wystawy światowe – nowoczesne przestrzenie spektaklu
4. Modernizm artystyczny i awangardowa muzeologia
5. Nowy instytucjonalizm i muzeum dla publiczności
6. Wystawa jako praktyka badawcza i tworzenie wiedzy
7. Jak zdekolonizować muzeum?
8. Muzeum krytyczne i „historia z dołu”
9. Przestrzeń muzealna: infrastruktury, narracje, doświadczenia
10. Muzeum cyfrowe – muzeum w sieci

Po ukończeniu kursu student/ka: posiada pogłębioną wiedzę na temat historii muzeów jako części historii kultury zachodniej; ma znajomość współczesnych modeli praktyk kuratorskich, teorii i debat w obszarze współczesnej muzeologii; potrafi formułować pytania badawcze i przeprowadzać analizy wybranych zjawisk z wykorzystaniem zróżnicowanych źródeł i narzędzi teoretycznych; potrafi samodzielnie formułować  wnioski, posługiwać się spójną i ugruntowaną badawczo argumentacją w mowie i piśmie; wykorzystując uzyskaną wiedzę – porozumiewać się w sprawach specjalistycznych z pracownikami muzeów i kuratorami.

Wymagania wstępne: podstawowa wiedza z zakresu historii sztuki oraz znajomość języka angielskiego na poziomie B2

• Osoba prowadząca: mgr Daria Skjoldager-Nielsen
• Forma zajęć: konwersatorium 28 godzin | 4 ECTS
• Forma zaliczenia: Aktywny udział w dyskusjach podczas zajęć (40% oceny), prezentacje podczas zajęć (60% oceny)
• Limit: 10 osób
• Proponowany termin zajęć: piątki godz. 11:45-16:35 | sala 1.05
• Kod przedmiotu: 0100-WFIL103

Opis zajęć:

Kurs ten poświęcony jest zjawisku przyspieszenia społecznego i jego wpływowi na współczesne społeczeństwo, analizując sztukę jako potencjalne antidotum na tempo współczesnego życia. Opierając się na teorii Hartmuta Rosy, studenci będą badać, w jaki sposób postęp technologiczny, globalizacja i zmieniające się struktury społeczne wpłynęły na nasze postrzeganie i doświadczanie czasu. Poprzez wykłady, dyskusje i projekty studenci będą zajmować się sztukami wizualnymi, literaturą, muzyką i performansem, aby zrozumieć, w jaki sposób praktyki twórcze mogą służyć jako „oazy spowolnienia”. Kurs zachęca do krytycznego myślenia o tempie współczesnego życia i bada, w jaki sposób sztuka może oferować alternatywne doświadczenia czasowe, sprzyjając głębszej więzi z samym sobą, innymi ludźmi i otoczeniem.

Kurs jest skierowany do studentów zainteresowanych socjologią, sztuką, kulturoznawstwem oraz tych, którzy chcą zrozumieć złożoność współczesnego społeczeństwa. Kurs będzie prowadzony w blokach czasowych, a w trakcie jego trwania przewidziane są obowiązkowe wycieczki do instytucji kulturalnych.

Szczegółowe treści kształcenia:  

1. Zjawisko przyspieszenia społecznego – definicje, źródła, konsekwencje (na podstawie teorii Hartmuta Rosy).
2. Wpływ postępu technologicznego, globalizacji i przemian społecznych na doświadczenie czasu.
3. Koncepcje rezonansu, alienacji i rytmu w kontekście współczesnego życia.
4. Sztuka jako praktyka oporu wobec przyspieszenia – analiza wybranych dzieł i strategii artystycznych.
5. Sztuki wizualne, literatura, muzyka i performans jako przykłady „oaz spowolnienia”.
6. Praktyki twórcze a relacja z czasem, ciałem, emocjami i środowiskiem.
7. Krytyczne myślenie o współczesnym tempie życia i alternatywne modele temporalności.

8. Wizyty w instytucjach kultury i sztuki – analiza przestrzeni i wydarzeń sprzyjających doświadczeniu spowolnienia.

   Podczas zajęć planowane są obowiązkowe wizyty w instytucjach kultury i na wydarzeniach kulturalnych.

   Osoba studiująca ma jedną nieobecność w semestrze bez konsekwencji oraz jedną z możliwością odrobienia podczas konsultacji za pomocą dyskusji nt. literatury przedmiotu. Nieobecności powyżej 50% zajęć prowadzą niedopuszczenia osoby studiującej do zaliczenia.

   Zajęcia odbywają się w blokach w języku angielskim. 

   Wymagania wstępne: Znajomość języka angielskiego pozwalająca na aktywne uczestniczenie w zajęciach oraz czytanie literatury przedmiotu.
    

• Osoba prowadząca: dr Ewa Ciszewska
• Forma zajęć: konwersatorium 28 godzin
• Forma zaliczenia: Udział w dyskusjach i pracach podczas zajęć; zaliczeniowy projekt semestralny. Ocena przez prowadzącą, autoocena.
• Limit: 10 osób
• Proponowany termin zajęć: środy godz. 13:30-16:45 | sala 1.07

Opis zajęć:

Zajęcia odbywają się w języku angielskim. Kurs poświęcony jest kluczowym zjawiskom, motywom i postaciom w historii polskiej animacji filmowej. Studenci i studentki poznają zarówno klasyczne, jak i współczesne dzieła animowane, analizując je z perspektywy historycznej, kulturowej, technologicznej oraz ideologicznej. W ramach zajęć omawiane będą tematy takie jak awangarda, bajki i legendy, animacja w edukacji dzieci, adaptacje literackie, rola kobiet w branży, reprezentacje wojny i traumy, a także funkcjonowanie animacji poza kinem – w przestrzeniach muzealnych i festiwalowych. Kurs obejmuje także wprowadzenie do mniej widocznych zawodów twórczych związanych z produkcją animacji. W ramach kursu zaplanowana jest wycieczka terenowa poświęcona animacji w Łodzi oraz udział w pokazie animacji.

Szczegółowe treści kształcenia: 

1. Bajki i legendy w polskiej animacji
2. Awangarda w polskiej animacji
3. Polska animacja: niewidoczne zawody
4. Miś Uszatek vs Miś Colargol
5. Stereotypy w polskiej animacji dla dzieci
6. Wieś i miasto w polskiej animacji
7. Adaptacje literatury światowej: seriale „Opowiadania Muminków” i „W krainie Czarnoksiężnika Oza”
8. Kobiety polskiej animacji
9. Polska Szkoła Animacji
10. Animacja dla dorosłych
11. Polska animacja a wojna
12. Groza i horror w polskiej animacji
13. Biografie wybranych twórców animacji
14. Animacja w przestrzeni muzealnej
15. Festiwale animacji filmowej      

Wymagania wstępne: Znajomość języka angielskiego (w stopniu umożliwiającym lekturę tekstów naukowych i dyskusję w trakcie zajęć) Podstawowa znajomość analizy dzieła filmowego. Zainteresowanie animacją. 
 

• Osoba prowadząca: dr Ewa Sadzińska
• Forma zajęć: Wykład 28 godz., język polski | 3 ECTS
• Forma zaliczenia:  ocena na podstawie frekwencji, aktywnego udziału w dyskusji i prezentacji na wybrany temat.
• Limit: 60
• Proponowany termin zajęć:  środa godz. 13:30-15:00 | sala 2.30
• Kod przedmiotu: 0100-WFIL105

Opis zajęć: 

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z genezą, procesem przemian (historycznych, społecznych, ideologicznych) i funkcjonowaniem jednego z kluczowych symboli kultury rosyjskiej. Dacza to nie tylko forma spędzania czasu wolnego, ale także przestrzeń kulturowa, społeczna i symboliczna obecna w literaturze, sztuce, filmie oraz codziennym życiu Rosjan. Wykład ma charakter interdyscyplinarny – łączy elementy kulturoznawstwa, literaturoznawstwa, historii oraz semiotyki kultury. Na zajęciach prezentowane są i analizowane pod kątem semantyczno-funkcjonalnym wybrane utwory kultury (XIX–XXI вв.) z chronotopem daczy.

Podstawowe treści kształcenia:

1. Historia daczy: od rezydencji carskich do masowych działek ogrodniczych.
2. Dacza w literaturze rosyjskiej.
3. Dacza w filmie i sztuce.
4. Dacza jako przestrzeń liminalna: odpoczynek, izolacja, wolność i kontrola.
5. Symbolika daczy w kontekście semiotyki przestrzeni (Łotman, Toporow).
6. Dacza w kulturze postsowieckiej i współczesnej – nostalgia, przekształcenia, komercjalizacja.
    

• Prowadzący: dr Aleksandra Szymańska
• Forma zajęć: wykład w języku polskim 28 godzin | 3 ECTS
• Forma zaliczenia: Przygotowanie projektu w grupach
• Limit: 60
• Proponowany termin zajęć: poniedziałek godz. 17:00-18:30 | sala 2.32
• Kod przedmiotu: 0100-WFIL106

Opis zajęć:

Literatura rosyjska drugiej połowy XIX wieku. Tło historyczne, kontekst społeczny, filozoficzny i kulturowy.
Realizm rosyjski („szkoła naturalna”, realizm krytyczny, realizm fantastyczny).

Podstawowe treści kształcenia:

1. Twórczość Dostojewskiego
2. Czy istnieje zbrodnia doskonała? Dylematy moralne Rodiona Raskolnikowa („Zbrodnia i kara”)
3. Książę Myszkin – prorok, pomazaniec boży, czy idiota? („Idiota”)
4. Jaki ojciec taki syn. Bohaterowie powieści „Bracia Karamazow”
5. Twórczość Lwa Tołstoja
6. „Anna Karenina” – od powieści historycznej do kroniki obyczajowej
7. Rozterki moralne bohaterów powieści
8. Twórczość Antona Czechowa
9. Humoreski i opowiadania komiczne
10. Charakterystyka inteligencji rosyjskiej w opowiadaniach Czechowa
11. Czechow-dramaturg
12. Nowatorstwo sztuk „Trzy siostry” i „Wiśniowy sad”

• Prowadząca: mgr Julia Obrzut
• Forma zajęć: ćwiczenia 60 godz. / semestr | 4 ECTS
• Forma zaliczenia: obecność i uczestnictwo w zajęciach + bieżąca kontrola postępów
• Proponowany termin zajęć: czwartki godz. 13.30-15.00 oraz 15:15-16.45 | sala 0.08 od 02.10.25

Opis zajęć:

Kontynuacja dwuletniego lektoratu języka rumuńskiego dla początkujących, rozpoczętego w roku akademickim 2024/2025. Podczas zajęć studenci pogłębią struktury gramatyczne języka rumuńskiego, słownictwo niezbędne do komunikacji na poziomie podstawowym i średniozaawansowanym, a także elementy wiedzy kulturowej.

Zajęcia poprowadzi rumunistka oraz polonistka, absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Na co dzień naucza języka rumuńskiego i tworzy materiały do jego nauki, wykonuje tłumaczenia i opowiada o języku oraz kulturze Rumunii w sieci. Prowadzi profile „Opowieści z Rumunii” na Instagramie oraz Facebooku.

Wymagania: j. rumuński na poziomie A1+, można dołączyć do istniejącej grupy.
 

• Prowadząca: mgr Monika Orczyk
• Forma zajęć: konwersatorium 28 godz. /semestr | 2 ECTS
• Limit: 15
• Proponowany termin zajęć: czwartki 11:45-13:15 | sala 2.31

Opis zajęć:

Wstęp do języka i kultury Portugalii to zajęcia wprowadzające, których celem jest zapoznanie uczestników z podstawami języka portugalskiego oraz najważniejszymi elementami kultury Portugalii. W trakcie kursu uczestnicy nauczą się zwrotów przydatnych w codziennej komunikacji, poznają zasady wymowy oraz główne struktury gramatyczne. Część kulturowa obejmuje omówienie wybranych tradycji, zwyczajów i realiów życia w Portugalii. Zajęcia mają charakter praktyczny i stanowią wprowadzenie do ewentualnej dalszej nauki języka portugalskiego. Zaliczenie na ocenę (składające się z zaliczeń obejmujących małe partie materiałów).

• Prowadząca: dr Alina Brzuska-Kępa
• Forma zajęć: wykład z elementami konwersatorium 28 godz. /semestr | 3 ECTS
• Limit: 30
• Proponowany termin zajęć: czwartki 13:30-15:00 | sala 1.51

Opis zajęć:

Przedmiotem zajęć będzie połączona z dyskusją analiza tekstów poetyckich i prozatorskich wybranych laureatów światowych i polskich nagród literackich: literackiej nagrody Nobla, Nagrody Bookera, Nagrody Pulitzera, Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus, Nagrody Literackiej m. st. Warszawy, Nagrody Literackiej „Nike”, Nagrody Literackiej Gdynia, Paszportu „Polityki”, Nagrody Literackiejim. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki, Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, Nagrody im. Juliana Tuwima.

Wykład konwersatoryjny ma przynieść podstawową orientację w różnorodności gatunków współczesnej nagradzanej literatury polskiej i światowej; kształcić umiejętność uważnej lektury, konfrontowania tekstów literackich z wiedzą pozatekstową, dostarczać podstawowej terminologii literaturoznawczej.

Zakładane metody prowadzenia zajęć: wykład, analiza tekstu, dyskusja, prezentacja multimedialna

Przewidywane wymagania co do zaliczenia przedmiotu: aktywne uczestnictwo w dyskusji; prezentacja: krótkie zaprezentowanie wybranego tekstu literackiego uhonorowanego nagrodą literacką.

UWAGA: W celu zapisania się na zajęcia, studenci proszeni są o wysłanie maila do prowadzącej zajęcia alina.brzuska@uni.lodz.pl.