Powieść tanzańskiego noblisty w przekładzie dra Krzysztofa Majera z UŁ

Autorem pierwszego polskiego przekładu prozy Abdulrazaka Gurnaha jest dr Krzysztof Majer, adiunkt w Zakładzie Literatury i Kultury Północnoamerykańskiej (Instytut Anglistyki UŁ, Wydział Filologiczny). Powróceni (oryg.: Afterlives) — najnowsza powieść tanzańskiego pisarza, uhonorowanego zeszłoroczną Nagrodą Nobla — ukaże się 26 października nakładem Wydawnictwa Poznańskiego.

Rama czasowa „Powróconych” obejmuje okres od ostatniej dekady wieku XIX po lata sześćdziesiąte wieku XX, akcja zaś rozgrywa się w kolonii niemieckiej, a następnie brytyjskiej, na terytorium obecnej Tanzanii. Gurnah snuje tu niespieszną opowieść o ludziach, których losy nieodwracalnie naznaczyła pierwsza wojna światowa, prowadzona przez imperia kosztem niezliczonych afrykańskich istnień. W tej powieści – wielowątkowej, ale i wielojęzycznej, pełnej wtrętów suahilijskich, niemieckich i arabskich – pisarz stara się odzyskać dla czytelnika fragment mniej przyswojonych dziejów Afryki Wschodniej, szczególnie los formacji Schutztruppe (niemieckie wojskowe oddziały kolonialne – przyp. red.), złożonej z tzw. askarysów. Sytuując się w szeroko rozumianej tradycji postkolonialnej, Gurnah odmalowuje złożoną strukturę etniczną, kulturową i religijną tej części basenu Oceanu Indyjskiego.

- przybliża treść powieści dr Krzysztof Majer.

Z uwagi na złożoność tematyki, praca translatorska wymagała wielu konsultacji, których udzielili m.in. prof. dr hab. Iwona Kraska-Szlenk (UW), specjalistka od języka, kultury i literatury suahili; dr Paweł Brudek (Muzeum Powstania Warszawskiego), autor rozprawy o niemieckich wojskach kolonialnych w Afryce; prof. UAM dr hab. Marcin Michalski, arabista i tłumacz z arabskiego i angielskiego oraz dr Bartosz Wójcik, tłumacz specjalizujący się w kulturze anglojęzycznych Karaibów i znawca literatury afrykańskiej.

Na jesień 2023 r. Wydawnictwo Poznańskie zapowiada kolejną książkę noblisty, nominowaną do Nagrody Bookera oraz do Whitbread Prize powieść Paradise (1994). Przekładu również podejmie się dr Krzysztof Majer.

Dr Krzysztof Majer, członek Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, jest dwukrotnym zdobywcą nagrody przekładowej „Literatury na Świecie”; nominowany był również do Nagrody Literackiej „Gdynia” oraz Nagrody im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Przekładał m.in. prozę Davida Marksona (Kochanka Wittgensteina, PIW, 2022), Michaela Herra (Depesze, Karakter, 2016), Hermana Melville’a (mikropowieść Benito Cereno w Nowelach i opowiadaniach, PIW, 2020), Patricka deWitta (Podmajordomus Minor, Czarne, 2016), Denisa Johnsona (Szczodrość syreny, Karakter, 2022), Patti Smith (Rok Małpy, Czarne, 2020), Michaela Chabona (Telegraph Avenue, WAB, 2020) oraz dwa tomy listów Allena Ginsberga i Jacka Kerouaca (Czarne, 2012, 2014). Razem z Kają Gucio tłumaczył też opowiadania Debory Eisenberg i Billa Gastona.

dr Krzysztof Majer stojący na tle betonowej ściany

Wywiad - Krzysztof Majer: nie ma dla literatury nic bardziej zabójczego niż świętoszkowate traktaty

Tekst: dr Krzysztof Majer, Wydział Filologiczny UŁ
Redakcja: Iwona Ptaszek-Zielińska, Centrum Promocji UŁ