Od dawna wiadomo, że składnia staroangielskiej poezji i prozy różnią się od siebie, ale większość specjalistów z góry zakłada, że w obrębie prozy nie ma istotnych różnic składniowych. Łódzcy angliści poddają jednak to założenie w wątpliwość.
- Po pierwsze najstarsze teksty staroangielskie pochodzą z VIII w., a najmłodsze z XI, a przez 300 lat język mógł ulec zasadniczym zmianom. Po drugie nie można wykluczyć istnienia różnic regionalnych. Po trzecie znaczna część tekstów to tłumaczenia z łaciny, więc niektóre konstrukcje mogą stanowić przykłady kalek językowych. Po czwarte nie można też wykluczyć różnic stylistycznych, których nieuwzględnienie w opisie języka staroangielskiego może zaburzać naszą wiedzę na jego temat - uzasadnia dr Cichosz.
- Jak dotąd nikt nie przeanalizował różnic pomiędzy tekstami staroangielskimi pisanymi prozą. Nasz projekt będzie nowym spojrzeniem na składnię z punktu widzenia pojedynczego tekstu. W ramach projektu zamierzamy zidentyfikować jak najwięcej konstrukcji składniowych uznawanych dotąd za właściwe dla języka staroangielskiego, a w rzeczywistości ograniczonych wyłącznie do jednego czy kilku tekstów. To pozwoli na zweryfikowanie naszej wiedzy dotyczącej składni tego języka. Z kolei analiza frazeologii jest całkowitą nowością w badaniach nad językiem staroangielskim - wyjaśnia dr Cichosz.
Staroangielski to język używany przez mieszkańców Wysp Brytyjskich z terenów współczesnej Anglii między inwazją anglosaską w V w. n.e. a inwazją normańską w XI w. n.e., charakteryzujący się dość swobodnym szykiem zdania i strukturą przypominającą wiele współczesnych języków germańskich, takich jak niemiecki czy islandzki. Współczesna angielszczyzna różni się zasadniczo od innych języków z rodziny germańskiej, ale w okresie anglosaskim język mieszkańców Brytanii był wolny od wpływów francuskich i miał czysto germański charakter. Badania nad językiem staroangielskim są możliwe dzięki niezwykłemu bogactwu literatury anglosaskiej, która zachowała się do naszych czasów. Poza najsłynniejszymi przykładami poezji staroangielskiej takimi jak Beowulf istnieje też wiele tekstów zapisanych prozą, z których duża część to mniej lub bardziej swobodne tłumaczenia z łaciny (m.in. fragmenty Biblii, żywoty świętych i liczne homilie).
Przeprowadzenie wnikliwych i nowatorskich badań prozy staroangielskiej będzie możliwe poprzez uzyskanie dofinansowania w kwocie prawie 290 tyś zł. dla grantu "Zróżnicowanie konstrukcji składniowo-frazeologicznych w prozie staroangielskiej" w konkursie NCN SONATA.
Projekt dr Anny Cichosz został najwyżej oceniony przez ekspertów NCN i otrzymał pierwsze miejsce na liście rankingowej projektów humanistycznych, dystansując tym samym 37 innych projektów z wiodących instytucji naukowych w Polsce.
Uniwersytet Łódzki potwierdza tym samym swoją wysoką pozycję pośród najlepszych uniwersytetów klasycznych w Polsce.
Tekst źródłowy: dr Anna Cichosz
Redakcja: Centrum Promocji